بررسی معانی ابواب مزید در تفاسیر

پایان نامه
چکیده

یکی از مباحث مهم تفسیر، بررسی لغوی واژگان قرآن کریم می¬باشد.فهم صحیح قرآن به فهم واژگان آن وابسته است.بدیهی است بخشی از الفاظ قرآن بصورت مزید استعمال شده¬اند به طوری که تنها در سوره های اخلاص،فلق و کافرون واژه ای از ابواب مزید، موجود نیست بنابراین بررسی معانی ابواب مزید برای پی بردن به مراد خداوند متعال،ضروری است وغفلت از آن می¬تواند مفسر را به زحمت بیندازد. از طرفی همه¬ی واژه های مزید،دارای معنای باب نیستند بلکه برای داشتن معنای باب به شرایطی نیاز دارند.مبنای پژوهش برای پی بردن به آن شرایط، اصل اشتقاق می¬باشد.توجه به اشتقاق به ارتباط کلمه مزید با مجرد و چگونگی اشتقاق مزید از مجرد می¬انجامد.از آنجایی که واژه مزید با افزوده ¬شدن حرف یا حروف زاید به واژه مجرد ایجاد می-شود بحث حروف زاید نیز عنوان شده¬است سپس برای تبیین ارتباط حرف زاید با معانی ابواب، قاعده المبنی و المعنی مطرح شده¬است. بررسی اقوال و آراء لغت دانان و دانشمندان صرف و مقایسه آن با گفته های مفسران، معانی ابواب را در واژه های مزید قرآنی بیشتر نمایان می¬سازد بدین منظور فهرست جامعی از معناهای ذکر شده در کتاب های صرفی برای باب های مزید بکار رفته در قرآن ارایه شده¬است و در پایان به دیدگاه مفسران و پژوهشگران قرآنی در تطبیق معانی ذکر شده به واژه های مزید قرآن پرداخته و در مواردی مورد نقد قرار داده¬است. در اینجا به سه نتیجه مهم از نتایج تحقیق اشاره می شود: 1- همه تفاسیری در این پژوهش مورد استناد قرار گرفته است کم و بیش به فایده باب های مزید در واژه های قرآن اشاره کرده اند با این تفاوت که برخی بیشتر به این امر پرداخته اند به عنوان نمونه در تفاسیر التحریر و التنویر و بحر المحیط و روح الجنان و تبیان و مجمع البیان و تسنیم به وفور به این بحث پرداخته شده است. 2- در میان پژوهشگران قرآنی معاصر، علامه مصطفوی در التحقیق بیش از دیگران، معانی ابواب را در واژگان قرآنی به تصویر کشیده است. 3- برای اینکه تدبر در قرآن به صورت صحیح و ارزشمند انجام گیرد بایستی قرآن از جمله واژ های مزید به صورت دقیق و ضابطه مند بررسی شود.

منابع مشابه

نگرشی بر معانی فتنه در قرآن با استناد بر تفاسیر

مقاله حاضر به بحث پیرامون معانی در قرآن کریم م یپردازد. در این مقاله « فتنه » به عناوین فرعی همچون «  فتنه »  ، با توجه به آیات قرآن « فتنه » پس از تعریف لغوی کلمه آزمایش و امتحان الهی، عذاب الهی، شرک به خدا، جنون و دیوانگی، آزار و اذیت مؤمنان، ضعف و ظلم پذیری (مسلط شدن ظالم بر مؤمن) ، فساد بزرگ، گمراهی، فریب دادن (فریفتن)، معذرت خواستن و عذرخواهی، تقسیم شده است. آنگاه در هر عنوان آیات مربوط به...

متن کامل

نگرشی بر معانی فتنه در قرآن با استناد بر تفاسیر

مقاله حاضر به بحث پیرامون معانی در قرآن کریم م یپردازد. در این مقاله « فتنه » به عناوین فرعی همچون «  فتنه »  ، با توجه به آیات قرآن « فتنه » پس از تعریف لغوی کلمه آزمایش و امتحان الهی، عذاب الهی، شرک به خدا، جنون و دیوانگی، آزار و اذیت مؤمنان، ضعف و ظلم پذیری (مسلط شدن ظالم بر مؤمن) ، فساد بزرگ، گمراهی، فریب دادن (فریفتن)، معذرت خواستن و عذرخواهی، تقسیم شده است. آنگاه در هر عنوان آیات مربوط به...

متن کامل

معانی تقدیم و تأخیر ساختارهای متشابه قرآن با تکیه بر تفاسیر مجمع البیان، المیزان و نمونه

در قرآن کریم آیاتی با ساختار مشابه وجود دارد که در این آیات، گاهی اسلوب تقدیم و تأخیر به کار رفته است و بی شک این اسلوب ها، حامل غرض خاصّی می باشند. با دقّت و بررسی تفاسیر مجمع البیان، المیزان و نمونه، متوجّه این مهم می شویم که عملکرد آنها در برخورد با این دسته از آیات، متفاوت بوده است. بازتاب تفسیر المیزان در پاسخگویی به تقدیم و تأخیر آیات متشابه لفظی، از تفاسیر دیگر بهتر است و پس از آن، عملکرد ت...

متن کامل

سازمان فضایی شهرهای ابواب البر دوره ایلخانی

The greatest architectural and urbanism upheaval of the Ilkhanate era is commonly agreed to be the development of such individual urban spaces and architectural constructions that had the sole purpose of introducing scientific information and religious beliefs to the society. These organizations often originated from and followed the aim of religious sites and the celestial leader’s graves and ...

متن کامل

بررسی تطبیقی آیه ولایت در تفاسیر فریقین

آیه 55 مائده، از آیات چالشی و مورد اختلاف میان علما، اندیشمندان و مفسران فریقین است. دلیل اصلی این اختلاف، وجود واژه «ولیّ» و عبارت «الذین آمنوا...» در ترکیب آیه است. مفسران و علمای اهل سنت در برداشت خود از معنای «ولیّ» و یافتن مصداق برای «الذین آمنوا...» دیدگاهی متفاوت از علما و مفسران شیعه ارائه کرده‌اند. جمعی از مفسران اهل سنت، ولیّ را در آیه ولایت، به‌‌معنای دوستی، یاری، محبت و ... پنداشته‌اند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023